ZABURZENIE
SŁUCHU FONEMATYCZNEGO
Słuch fonematyczny
jest to zdolność rozróżniania fonemów, czyli dźwięków mowy ludzkiej.
Dziecko z
zaburzonym słuchem fonematycznym dobrze słyszy słowa, lecz nie
potrafi różnicować pojedynczych dźwięków lub złożyć ich w całość.
W wypadku
zaburzeń słuchu fonemowego dziecko natrafia już na problemy w
komunikowaniu się ze względu na błędną percepcję i produkcję
poszczególnych słów, ale także zaczyna odnosić niepowodzenia
związane z nauką czytania i pisania.
Zaburzenia słuchu fonematycznego utrudniają rozumienie mowy i są
przyczyną:
- wadliwej
realizacji głosek (opuszcza, przestawia lub dodaje różne głoski,
sylaby), powodującej trudności w czytaniu (uporczywe literowanie)
i pisaniu ze słuchu dłuższych wyrazów, zniekształcanie wyrazów
w dyktandzie – nieprawidłowo wykształcony słuch fonematyczny jest
jedną z przyczyn dysleksji;
- trudności
w rozumieniu złożonych instrukcji i poleceń słownych;
- trudności
w zapamiętywaniu, powtarzaniu trudnych wyrazów i dłuższych zdań;
- trudności
w tworzeniu zdań i opowiadań, ubogiego zasobu słów, występowania
agramatyzmów, prymitywnych, prostych zdań w opowiadaniu;
- trudności
w pisowni wyrazów ze zmiękczeniami, kłopoty z różnicowaniem j - i,
opuszczanie wyrazów, końcówek wyrazów, zamiana głosek dźwięcznych na
bezdźwięczne, syczących głosek na szumiące;
- trudności
w zapamiętywaniu ciągów słownych, np. dni tygodnia, nazw miesięcy
oraz treści wierszy i piosenek, a także trudności w nauce tabliczki
mnożenia;
- trudności
w zapamiętaniu, powtórzeniu trudnych wyrazów i dłuższych zdań;
opóźnionego
rozwoju mowy i wad wymowy. Dziecko dobrze słyszy słowa, lecz w ciągu
mownym nie potrafi rozróżnić pojedynczych dźwięków, lub złożyć je
w całość dźwiękową.
- trudności
w różnicowaniu dźwięków mowy (głównie tych o podobnym brzmieniu)
i określeniu ich położenia w wyrazie (na początku, na końcu,
w środku);
- trudności
z rozróżnianiem tzw. paronimów, czyli słów różniących się jedną
głoską ;
problemów
z dokonywaniem analizy sylabowej i głoskowej wyrazów;
- trudności
w syntetyzowaniu (scalaniu) sylab i głosek w wyrazie;
problemów
w pisaniu, zwłaszcza z dwuznakami, spółgłoskami miękkimi,
dźwięcznymi i bezdźwięcznymi;
- trudności
w nauce języka obcego
