1. Usprawnianie języka, warg, podniebienia miękkiego, żuchwy.
2. Opanowanie przez dziecko umiejętności świadomego kierowania ruchem
narządów artykulacyjnych.
3. Wyrabianie wyczucia danego ruchu i położenia poszczególnych
narządów mowy (kinestezja).
PRZYKŁADY ĆWICZEŃ:
Ćwiczenia języka
1. Zabawa „Język na defiladzie”- język maszeruje jak żołnierz na
defiladzie.
- raz-czubek języka
na górną wargę,
- dwa- czubek
języka do lewego kącika ust,
- trzy- czubek
języka na dolną wargę,
- cztery-czubek
języka do prawego kącika ust.
2. Zabawa „Języczek wędrowniczek”- opowiadanie:
Język wybrał się na
wycieczkę do lasu. Pojechał tam na koniku
(mlaskanie językiem-naśladowanie konia). Na łące zostawił
konia (prr). Następnie rozejrzał się dookoła( język ruchem okrężnym oblizuje wargi:
górną i dolną). Potem wszedł do lasu
(język chowamy w głąb jamy). Przeszedł las wzdłuż
(język przesuwamy po podniebieniu w stronę jamy gardłowej ) i
wszerz (przesuwamy językiem za zębami górnymi i dolnymi). A wtedy już przedarł
się przez gęstwinę krzewów i drzew (język przeciskamy przez
zaciśnięte zęby górne i dolne). Zauważył, że zrobiło
się ciemno. Rozejrzał się w prawo i w lewo, spojrzał w górę i w
dół (język przesuwamy z jednego końca ust do drugiego- od ucha do
ucha, potem sięgamy nim nosa i brody. Wsiadł na konia i
pojechał do domu(kląskanie językiem).
3. Wysuwanie języka na brodę-zmęczony pies.
4. Unoszenie języka w kierunku nosa-zawody, kto sięgnie wyżej.
5. Układanie języka płasko na dnie jamy ustnej, język leży za
zębami-śpiący język.
6. Mlaskanie przednią częścią języka do dziąsła.
7. Wkładanie zaostrzonego języka pod górną wargę, która jest
naprężona, wypychanie warg czubkiem języka-strzelamy z kuszy.
8. Wybrzuszanie środka języka-robimy górkę z języka.
9. Cofanie języka w głąb jamy ustnej.
Ćwiczenia warg
1. Górną wargą zaciskamy dolną, dolną kładziemy na górną.
Ćwiczenie to wykonujemy na przemian.
2. Górnymi zębami zaciskamy wargę dolną i mocno wypychamy powietrze.
3. Wysuwamy wargi (tak jak przy samogłosce „u”) i rozchylamy (jak
przy samogłosce „e”). Ćwiczenie to wykonujemy naprzemiennie.
4. Łączymy wargi płasko i rozciągamy tak jak przy głosce „i”.
5. Lekko wysuwamy wargi do przodu i kierujemy je w prawo i w lewo.
6. Ściągamy wargi do przodu i robimy ruch okrężny; najpierw w jedną
stronę, później w drugą.
7. Górną wargą zasłaniamy górne zęby, dolną wargą dolne zęby i
otwieramy i zamykamy buzię.
8. Zabawa „Konik”- dzieci dobierają się parami i w rytm granej
melodii biegają po sali. W przerwie muzyki „koniki” parskają,
„woźnica” cmoka, by konik biegł dalej.
9. Napinanie warg w pozycji rozciągniętej (zawody „kto jest
silniejszy?”- dwie osoby siedzące naprzeciw siebie trzymają
ustami kartkę papieru i każde ciągnie w swoją stronę.
10. Wymawianie
samogłosek: i-u, a następnie a, e, u, i, o, y.
Ćwiczenia
podniebienia miękkiego
1. Zabawa „Leniuszek”- Nauczyciel opowiada historię o chłopcu,
który nic nie chciał robić, tylko cały czas ziewał. Rano nie
pomagał mamie, nie chciał sam się ubierać, sam jeść, myć
zębów, tylko ziewał, bo się nudził(dzieci demonstrują
ziewanie).
2. Język wysunięty z ust- kaszlemy- chory miś.
3. Wciąganie powietrza przez rurkę- przenoszenie skrawków papieru za
pomocą rurki.
4. Chrapanie na wdechu i wydechu.
5. Wymawianie sylab: ak, (ok., uk ,ek, yk), ka, (ko, ku, ke, ky) aka,
(oko, uku, eke, yky) zabawa w „kurkę i kukułkę”.
6. Oddychanie: wdech przez nos, wydech przez usta.