Najważniejsze zalecenia dotyczące wczesnej profilaktyki:
- Wypowiedzi
osób najbliższych powinny być poprawne. Do dziecka należy mówić powoli,
wyraźnie.
- W
okresie kształtowania się mowy dziecko nie powinno kontaktować się z osobami,
które mają wady wymowy, ponieważ wadliwa wymowa otoczenia wywołuje i utrwala
wadliwą mowę dziecka.
- Dziecko
powinno reagować na aktywność uczuciową i słowną otoczenia. W przypadku , gdy
brak takiej reakcji, można podejrzewać niedosłuch.
- Nie
należy gasić naturalnej skłonności dziecka do mówienia obojętnością, lecz
słuchać uważnie wypowiedzi, zadawać dodatkowe pytania, co przyczyni się do
korzystnego rozwoju mowy.
- Nie
wolno poprawiać wymowy dziecka, żądać by kilkakrotnie powtarzało dane słowo,
zawstydzać, karać za wadliwą wymowę. Hamuje to chęć do mówienia.
- Wskazane
jest częste opowiadanie dziecku bajek, czytanie oglądanie wspólne filmów i
rozmawianie na ich temat.
- Nie
należy zaniedbywać chorób uszu, gdyż nie leczone mogą powodować niedosłuch,
a następnie dyslalię .
- Jeśli
dziecko ma nieprawidłową budowę narządów mowy (rozszczepy warg, podniebienia,
wady zgryzu lub uzębienia ), konieczne jest zapewnienie opieki lekarza
specjalisty gdyż wady te są przyczyna zaburzeń mowy.
- Dziecka
leworęcznego nie należy zmuszać do posługiwania się ręką prawą w okresie
kształtowania się mowy. Naruszanie w tym okresie naturalnego rozwoju sprawności
ruchowej zaburza funkcjonowanie mechanizmu mowy. Prowadzi to często do zaburzeń
mowy, a w szczególności do jąkania.
- Nie należy
wymagać zbyt wczesnego wymawiania poszczególnych głosek. Dziecko nie
przygotowane pod względem sprawności narządów artykulacyjnych, niedostatecznie
różnicujące słuchowo dźwięki mowy, a zmuszane do artykulacji zbyt trudnych dla
niego głosek, często zaczyna je zniekształcać, wymawiać nieprawidłowo. Tworzymy
u dziecka w ten sposób błędne nawyki artykulacyjne, trudne do zlikwidowania.
(E. Spałek, C. Piechowicz „Jak pomóc dziecku z wadą wymowy”)
